Tin học Tài chính: Hướng tới tài chính điện tử hiện đại

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng và Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng thăm quan hệ thống máy chủ của trọng tâm Dữ liệu Kho bạc quốc gia (tháng 8-2013). Ảnh: Hồng Vân  ứng dụng toàn diện  Ông Đặng Đức Mai - Cục trưởng Cục Tin học và Thống kê tài chính - Bộ Tài chính đánh giá, công tác tin học trong ngành Tài chính đã từng bước được hoạch định và đã xây dựng các hệ thống thông báo đáp ứng đề nghị căn bản công tác quản lý. Hạ tầng cơ sở được trang bị từng bước, đáp ứng ngay các đề nghị triển khai bức thiết. Hồ hết các lĩnh vực nghiệp vụ của Bộ Tài chính đã và đang được tin học hóa, đạt hiệu quả sử dụng tương đối tốt với 105 phần mềm áp dụng, đáp ứng trên 90% hoạt động tác nghiệp của các hệ thống dọc toàn Ngành. Một số áp dụng được phát triển đã có tính kết liên dữ liệu chặt chịa, điển hình là các ứng dụng trong lĩnh vực quản lý ngân sách có tính liên thông với nhau, có thể bàn luận thông tin tạo thành hệ thống khép kín, đầu ra số liệu thưa của đơn vị này sẽ là nguồn dữ liệu đầu vào của đơn vị kia. Hệ thống CNTT ngành Tài chính bảo đảm sự kết nối và đàm luận thông tin đa dạng, đa chiều; tương trợ đắc lực công tác tổ chức, quản lý, điều hành các hoạt động nghiệp vụ; giảm thiểu các thủ tục hành chính rườm rà, đảm bảo phục vụ công tác chuyên môn, thông báo chính xác, an toàn, kịp thời. Trong bối cảnh có nhiều đổi thay, điều chỉnh về cơ chế chính sách, bất ổn về giá cả, thị trường, thời gian qua, Bộ Tài chính đã cụ triển khai ứng dụng CNTT phục vụ công tác quản lý điều hành trên nhiều nội dung, bảo đảm kế hoạch khai triển nhiều dự án lớn, xây dựng các hệ thống ứng dụng đương đại tạo nền móng cho việc thực hành Chính phủ điện tử, bao gồm: Hệ thống thông tin quản lý Ngân sách và Kho bạc (TABMIS); Hệ thống thông báo quản lý thuế Tích hợp (ITAIS), Hệ thống quản lý thuế Thu nhập cá nhân tụ hội (PIT), Hệ thống thông tin quản lý thương chính (VCIS)... Các hệ thống này đã đáp ứng kịp thời các yêu cầu triển khai, hệ thống hạ tầng kỹ thuật được duy trì ổn định, thông thuộc. Các hệ thống vận dụng phục vụ người dân và DN được từng bước khai triển thực hành và phân thành 3 nhóm là ứng dụng phục vụ hoạt động nghiệp vụ (tác nghiệp và quản lý); vận dụng phục vụ người dân và DN; ứng dụng phục vụ hoạt động nội bộ (áp dụng dùng chung). Việc triển khai vận dụng CNTT còn được thực hành trên Hầu hết các yêu cầu quản lý của Ngành, quá trình thực hành đã bám sát các yêu cầu nghiệp vụ, đáp ứng tốt các khâu tính tình, luân chuyển, tương trợ tốt các nghiệp vụ tổng hợp toàn Ngành. Tỷ lệ đáp ứng chung khoảng 60%-70% so với yêu cầu nghiệp vụ. Việc cung cấp các thông tin, diễn đàn luận bàn góp ý qua các trang tin điện tử, website, cung cấp các dịch vụ công phục vụ người dân, DN được đẩy mạnh, tương trợ hăng hái cho việc thực hành chương trình cách tân hành chính tiến tới nền Tài chính điện tử. Bộ Tài chính cũng đã thực hiện quản lý tụ hội khai triển áp dụng CNTT, có phân cấp quản lý, khai triển cho các đơn vị, hệ thống thuộc Bộ; giao việc quản lý, khai triển CNTT cho các đơn vị CNTT thuộc các đơn vị hệ thống. Sự quan hoài này tả qua việc tăng cường đầu tư cho hệ thống CNTT toàn Ngành, hoàn thiện thiết chế, cơ chế, cơ cấu tổ chức của hệ thống CNTT ngành Tài chính.  tập kết xây dựng hạ tầng mạnh  Khi hệ thống nghiệp vụ ngành Tài chính càng ngày càng được mở mang và phức tạp hơn thì nhu cầu cập nhật công nghệ, đi kèm với đó là công tác quản lý quốc gia đầu tư vận dụng CNTT trong tuổi mới cũng khác trước. Điều này đòi hỏi việc triển khai vận dụng CNTT phải đổi mới cả về cơ cấu tổ chức lẫn cung cách quản lý, phân bổ công việc đến từng đơn vị. Đầu việc nhiều thêm trong khi đầu tư áp dụng CNTT có nhiều đặc thù như công nghệ đổi thay nhanh; định giá, đánh giá chất lượng sản phẩm khó; sự thành công của dự án phụ thuộc nhiều vào đào tạo, chuyển giao công nghệ cũng như sự quan hoài của cán bộ dùng... Do đó, việc áp dụng các quy định về quản lý đầu tư áp dụng CNTT cần linh hoạt song vẫn phải tuân thủ quy định của luật pháp hiện hành. Đề cập khó khăn, Cục trưởng Đặng Đức Mai cho biết, điểm vướng nhất trong công tác quản lý quốc gia và tổ chức thực hiện các hoạt động vận dụng CNTT của ngành Tài chính tuổi giờ là phải ứng dụng theo quy định của Nghị định 102/2009/NĐ-CP về quản lý đầu tư ứng dụng CNTT sử dụng nguồn vốn NSNN. Bộ Tài chính đã tham gia ý kiến góp ý cho dự thảo nghị định thay thế theo hướng tháo gỡ những vướng mắc trong triển khai thực tiễn của Bộ Tài chính thời kì qua như nâng cấp, chỉnh sửa vận dụng nghiệp vụ; trang cần thiết bị bổ sung, thay thế, xác định chủ đầu tư, về tổ chức tư vấn, về lập tổng mức đầu tư, về thiết kế thi công, tổng dự toán, về thành lập Ban quản lý dự án, về năng lực kinh nghiệm, tổ chức thực hiện... Trước mắt, để đảm bảo việc tổ chức khai triển áp dụng CNTT trong toàn ngành được đồng bộ thống nhất, tuân các quy định của quốc gia Nghị định số 102, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã phê chuẩn Quy chế quản lý đầu tư vận dụng CNTT tại các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp thuộc Bộ Tài chính. Theo đó toàn bộ cách quản lý, đầu tư, triển khai vận dụng CNTT của ngành Tài chính thực hành theo quy trình quản lý đầu tư. Song song với đó, Cục Tin học và Thống kê tài chính sẽ tiếp kiến đào tạo chuyên sâu tin học cho hợp với trình độ của từng đối tượng cán bộ và gắn liền với công nghệ ứng dụng trong hệ thống thông báo của ngành Tài chính nhằm trang bị các kiến thức kỹ năng công nghệ mới để chỉ đạo và tổ chức khai triển các chương trình, dự án công nghệ thông báo của hệ thống tài chính; tổ chức các lớp đào tạo kiến thức tin học cơ bản, các lớp tập huấn dùng các ứng dụng tác nghiệp, chỉ dẫn khẩn hoang cơ sở dữ liệu cho cán bộ nghiệp vụ bảo đảm sờ soạng cán bộ có đủ tri thức để sử dụng thuần thục các áp dụng tác nghiệp phục vụ công tác chuyên môn... Cục trưởng Đặng Đức Mai khẳng định, tuổi 2011- 2015 là thời kỳ quan yếu trong Chiến lược phát triển kinh tế - tầng lớp của cả nước, trong đó việc đầu tư CNTT được coi là một đòn bẩy phát triển kinh tế. Trên cơ sở các chiến lược phát triển chung của nhà nước, Bộ Tài chính sẽ đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong Ngành một cách an toàn, hiệu quả, đấu đi đầu trong các bộ, ngành về ứng dụng CNTT. Trong đó, tụ họp vào việc tăng cường cung cấp các dịch vụ công, bàn luận thông tin, gắn kết các áp dụng của ngành Tài chính với cải cách hành chính; xây dựng các áp dụng theo mô hình tụ họp, quản lý nguồn lực cũng như tiếp chuyện đẩy mạnh nâng cao hạ tầng máy chủ, hạ tầng cơ sở dữ liệu và hạ tầng truyền thông của ngành Tài chính để tạo ra hạ tầng đủ mạnh, an toàn, phục vụ cho các ứng dụng CNTT phục vụ công tác nghiệp vụ, hướng tới một nền tài chính điện tử hiện đại.   Ngày 22-10-1989, Tổ nghiên cứu Đề án tổ chức hệ thống tin học ngành Tài chính (tiền thân của Cục Tin học và Thống kê tài chính - Bộ Tài chính) chính thức được thành lập, khởi động công cuộc nghiên cứu và khai triển vận dụng CNTT vào công tác quản lý ngành Tài chính.     Bộ Tài chính luôn được đánh giá là một trong những bộ ngành phát triển vận dụng CNTT hàng đầu trong nhóm các cơ quan Chính phủ. Điển hình, kết quả xếp hạng VIETNAM ICT INDEX (chừng độ sẵn sàng phát triển và áp dụng CNTT của Việt Nam), Bộ Tài chính đứng thứ 2 năm 2012 và đã thăng hạng chiếm vị trí thứ nhất vào năm 2013 với chỉ số là 0.7987.      Hạ tầng truyền thông hợp nhất ngành Tài chính đã hình thành hệ thống mạng diện rộng gồm 2 trung tâm miền và 61 trọng điểm tỉnh, kết nối 95% các đơn vị cấp Trung ương, cấp tỉnh và 96% đơn vị cấp huyện. Bây giờ, tất tật các hoạt động tác nghiệp quan trọng hàng ngày của ngành về thu chi ngân sách tại các phân hệ Thuế, thương chính, ngân khố, Tài chính... Đều thực hiện dựa trên hệ thống mạng này.    Hồng Vân