Bên trong Trung Quan Thôn, Thung lũng Silicon Trung Quốc

Một góc Trung Quan Thôn, "Thung lũng Silicon" của Trung Quốc giữa lòng thành phố Bắc Kinh - Ảnh: Internet  Nhịp Sống Số trích đăng lại cuộc khám phá về Trung Quan Thôn và xã hội doanh nghiệp trẻ, cộng đồng khởi nghiệp đang chuẩn bị tạo ra đợt sóng kế tiếp, làm bùng nổ ngành công nghiệp Internet tại Trung Quốc và có thể là trên thế giới. Đến Thung lũng Silicon Trung Quốc Nhìn từ ngoài vào, Thung lũng Silicon "phiên bản Trung Quốc", Trung Quan Thôn không giống như người ta tưởng tượng: nơi đây là một quần thể khổng lồ các trọng điểm thương nghiệp bán hàng điện tử, nhà hàng thức ăn nhanh và cao ốc văn phòng ở khu vực tây bắc thành phố Bắc Kinh, bị cắt đôi bởi màng lưới đường cao tốc nhằng nhịt. Nhưng đây cũng lại chính là nơi Trung Quốc đang nuôi dưỡng một cộng đồng thương lái khởi nghiệp và nhà đầu tư trong lĩnh vực công nghệ, hứa hẹn mang đến một làn gió mới cho nền công nghiệp Internet Trung Quốc, vốn trước nay hầu hết mang hình ảnh "sao chép" từ những sản phẩm phương Tây. Bên trong 3W Cafe, hệ thống quán cà phê dành cho giới đầu tư và thương buôn gặp gỡ, thảo luận và trao đổi ý tưởng khởi nghiệp tại Bắc Kinh, Trung Quốc - Ảnh: Wall Street Journal  Thật vậy, Trung Quan Thôn chính là bản sao của nền văn hóa Thung lũng Silicon. Tuy nhiên, theo lời Zhang Rui, tổng giám đốc Công ty phần mềm Spring Rain Software với sản phẩm ứng dụng sức khỏe cho thiết bị di động, đời các lái buôn khởi nghiệp mới của Trung Quốc "không hẳn chỉ biết sao chép người Mỹ", mà "chúng tôi học tập phong cách, cá tính, cách quản lý và gây vốn của Thung lũng Silicon". Hơn thế nữa, đời thương nhân mới này khước từ đi theo mô hình tập đoàn truyền thống kiểu từ-trên-xuống-dưới của Trung Quốc, mà họ chú trọng vào việc tinh giảm bộ máy lãnh đạo và nhấn mạnh về quy mô. CEO Lei Jun của Xiaomi có phong cách trước công chúng khá giống huyền thoại quá vãng của Apple Steve Jobs - Ảnh: Internet Tại Trung Quan Thôn, các doanh nhân trẻ cộng tác với những nhà đầu tư no ấm, vốn phần nhiều là những người nên danh trong thời hoàng kim của đợt bùng nổ Internet trước nhất tại Trung Quốc, để cùng cho ra những sản phẩm như Baidu, Weibo hay Renren, có ý tưởng và nội dung na ná như Google, Twitter và Facebook - những dịch vụ phương Tây hiện bị cấm hoặc hạn chế sử dụng tại Trung Quốc. Một trong những đặc điểm nổi bật nhất tại Trung Quan Thôn chính là mối giao hiếu bền vững giữa các nhà buôn, các doanh nghiệp của họ và giới đầu tư đến từ những tập đoàn lớn. Điều này khác hẳn trước kia, khi các thương lái Trung Quốc phải huy động tiền từ chính bè bạn và gia đình, còn các nhà đầu tư mải tìm đến những hội nghị công nghệ để lắng nghe những ý tưởng "trên mây". Tại Trung Quan Thôn, giới đầu tư nhận xét bầu không khí cạnh tranh không quá gay cấn như tại Thung lũng Silicon "gốc" tại Mỹ, nhưng cũng "sắp như thế". "Tuy bây giờ dễ tìm thấy một phi vụ làm ăn hơn lúc trước, song việc chấm dứt thương vụ lại khó khăn hơn do cạnh tranh Dịch vụChữ ký số VNPT CA chuyên cung cấp chữ ký số, khai thuế qua mạng. Ngày một nhiều" - Fritz Demopoulos, một nhà đầu tư công nghệ, cho biết. Tuy nhiên, không vì vậy mà giới đầu tư vào Trung Quan Thôn lại cảm thấy nản lòng, khi ngày càng có nhiều tấm gương thành công như nhà sản xuất điện thoại di động Xiaomi, vốn vừa đạt mức giá trị 10 tỉ USD trên thị trường (theo Bloomberg), hay Beijing Momo Technology, công ty chủ quản một áp dụng hẹn hò di động có giá trị đạt 500 triệu USD sau đợt gây vốn gần đây nhất. Tờ Wall Street Journal bình luận thế hệ doanh nghiệp mới tại Trung Quan Thôn chú trọng mạnh vào những ứng dụng smartphone thiết kế riêng cho đối tượng khách hàng trẻ Trung Quốc. Với họ, smartphone là hình thức tiêu khiển cốt, thay vì truyền hình hoặc máy tính như trước. Chẳng hạn, ứng dụng Taigang từ Công ty Hoodin cho phép người sử dụng luận bàn bằng tin nhắn thoại (voice message) với bạn bè hoặc người xa lạ về bất cứ chủ đề nào, từ ô nhiễm không khí cho đến chuyện tình cảm cá nhân chủ nghĩa. Vận dụng MomentCam của Hightalk Software thì giúp biến ảnh chân dung của người dùng thành những bức tranh tự họa đầy diệu ảo, hoặc ghép ảnh họ đứng chung với người nổi tiếng như Mao Trạch Đông. Một áp dụng khác, "Baogongzi" thì không tiết lậu chân dung người dùng, nhưng giúp họ lớp và tương tác nhau thông qua... Thu nhập và nghề nghiệp. Trung Quan Thôn và giấc mộng tiến ra biển lớn Dù sở hữu rất nhiều doanh nghiệp non trẻ, nhưng vốn đầu tư tại Trung Quốc vẫn đổ đa số vào Trung Quan Thôn, nơi tọa lạc rất gần những ngôi trường đại học danh tiếng như Đại học Thanh Hoa hay Đại học Bắc Kinh và là ngôi nhà ươm mầm ra những thần thế Internet nội địa như Sina, Youku Tudou, cũng như đóng vai địa điểm xây trụ sở cho những tập đoàn nước ngoài hùng mạnh như Google (Mỹ). Nhiều người cho biết sản phẩm do giới thương nhân công nghệ Trung Quốc tạo ra càng ngày càng khác so với những thứ hao hao từ Hoa Kỳ. "Có nhiều lĩnh vực mà các công ty và người dùng Trung Quốc tỏ ra tiên tiến hơn. Giới thương nhân Trung Quốc đang thể nghiệm nhiều ý tưởng trước cả người Mỹ" - ông Kaifu Lee, cựu giám đốc Google Trung Quốc, cho biết. Đồng tình với nhận xét tích cực này còn có Tang Yan, tổng giám đốc của Momo, ứng dụng hò hẹn hiện có 35 triệu người dùng thẳng thớm hằng tháng, cho biết ông từng hiềm nghi về chính thành công của công ty mình trong chuyến thăm Mỹ năm 2010. "Lúc ấy tôi vẫn nghĩ ứng dụng của mình sẽ thành công tại thị trường Hoa Kỳ trước nhất" - Tang Yan nói. Nhưng rồi chung cuộc ông nhận ra người Trung Quốc cảm thấy thoải mái và an toàn trong việc xúc tiếp và gặp gỡ người lạ, hơn người dân tại các quốc gia khác, nhất là Mỹ. Với tính năng tạo ra những bức ảnh điên và độc đáo, vận dụng MomentCam đã đạt lượt tải về thứ 45 triệu kể từ khi ra mắt vào tháng 7 vừa qua. Nhà sáng lập kiêm CEO Ren Xiaoqian cho biết 40% người dùng MomentCam đến từ ngoài Trung Quốc, mặc dầu phiên bản tiếng Anh của áp dụng này mới chỉ vừa được tung ra trong tháng 11. MomentCam cũng là áp dụng rất được giới trẻ dùng smartphone tại Việt Nam chuộng trong thời gian qua - Ảnh: Internet Liệu đã đến lúc để một thế hệ doanh nghiệp công nghệ mới của Trung Quốc tiến ra ngoài thế giới, như cách Thung lũng Silicon đã và đang làm được? THÚY QUỲNH